Usines Th. Mortier

De oorsprong van de 80-toets ex-Ghysels Mortier

Dat het front van het 80-toets Mortier-dansorgel uit de voormalige verzameling van Jef Ghysels (thans eigendom van de Vlaamse Overheid - zie p.51 in het boek 'De Mortier Story') uit onderdelen van diverse fronten bestaat, staat al langer vast (zie ook o.a. deze pagina op de website).

Op basis van speurwerk door Andrew E. Barrett lijkt het erop dat dit orgel oorspronkelijk een veel groter front moet hebben gehad: het zou namelijk oorspronkelijk gebouwd zijn voor Corneille Helaerts:

Mortierorgel Corneille HelaertsFoto: verzameling J.Ghysels-Picalausa

Vrijwel zeker werd het orgel verkocht naar danszaal "In het Konijntje" in Oostende (er zijn aanwijzingen dat toen wel meer dansorgels uit het Brusselse tweedehands werden verkocht naar danszalen aan de kust); het instrument werd echter aangepast: zo werden bv. de cellopijpen naar de onderste zijnissen verplaatst en werden panelen met schilderingen naar boven verplaatst:

Mortierorgel in danszaal "In het Konijntje" in Oostende

 Foto: verzameling www.vliz.be

Nadien kwam het orgel in Nederland terecht bij orgelbouwer Stelleman. Toen Jef Ghysels het orgel aankocht voor zijn verzameling, waren de ontbrekende frontdelen al aangevuld met delen van o.a. een ander Mortierorgel en van een Koenigsbergorgel:

80-toets Mortierorgel voorheen van Jef GhyselsFoto: Björn Isebaert

Enkele van de originele frontdelen bleven echter bewaard bij een verzamelaar en lijken te bevestigen dat het orgel van Corneille Helaerts en dat van Jef Ghysels een en hetzelfde intrument zijn:

Frontpaneel 80-toets Mortier voorheen van Jef GhyselsFrontpaneel 80-toets Mortier voorheen van Jef Ghysels